Nicolaas, de gids, komt al vroeg naar ons toe met een voorstel: hij heeft 2 anderen gevonden die mee willen en biedt aan om toch met de auto te gaan. Eigenlijk komt dat prima uit. Ik ben nog moe van gisteren en Peter heeft een beetje een lekke achterband. Gisteren hebben we hem laten oppompen bij een 'pres ban' maar gisteravond bij terugkeer van onze avondmaaltijd was de band toch weer zacht. We zijn nu al in de Indonesia modus en hebben het een beetje op zijn beloop gelaten. En dat het werkt is duidelijk: het lost zich vanzelf op,

We trekken gauw andere kleren aan en stappen in de auto. Fijn, een keer gewone kleren aan en geen platte haren. Daar heeft Peter nooit last van...ha, ha.

Als eerste vertrekken we naar de wekelijkse markt, waar naast rijst en groente ook gevlochten kleden van ananasblad ( ruikt lekker) , messen en rotan manden liggen. Niet voor toeristen maar gewone gebruiksvoorwerpen.

Dan komen we bij de levende dieren, die worden verhandeld voor de ceremonies en voor het gewone vleeshandel. Eerst de waterbuffels. De mooiste zijn degene met een wit/ bruine huid en grote hoorns. Bij iedere buffel een man die de buffel met de ring ( die door zijn neus zit) in bedwang houdt. Het zijn gigantische beesten waar je gewoon tussendoor kunt lopen. Ze kijken je aan met mooie bruine of blauwe ogen en misschien weten ze al welk lot hen te wachten staat. Ze gedragen zich in ieder geval heel anders dan de varkens die een veld verder staan. Daar is het een gekrijs! Ze worden met rotan of plastic touw op bamboe draagbaren geknoopt, op hun zij. Als ze geluk hebben belanden ze in een auto, hebben ze pech dan worden ze achter op een brommertje vervoerd en dat is niet fijn... Het is even slikken voor ons westerlingen.

In ieder geval kunnen we er niets aan veranderen en kijk ik mijn ogen uit. Ik weet nog dat het 30 jaar geleden ook zo ging nu ik het weer zie.

Dan vertrekken we naar de ceremonie. Het is de begrafenis van een belangrijke, lees rijke, man. Hij is 2 jaar gelden al overleden en wordt nu officieel begraven. Al die tijd is hij thuis opgebaard en nu is er 5 dagen ceremonieel vertoon om hem te begraven.

We komen aan de zijkant van het erf binnen en daar worden ook de vers geslachte varkens in hanteerbare stukken gesneden. Het is wel bloederig, maar het hoort erbij. Dan komen we op de binnenplaats waar links het typische torajahuis, staat. Een mooi houten huis op palen met een dak als een omgekeerd schip. Helemaal versierd met houtsnijwerk en beschilderd met zwart rood, geel en wit.

Tegenover het hoofdhuis staan een stuks of 5 rijstschuren, kleine kopieën van het hoofdhuis. Daaraan kun je ook al zien dat het een zeer rijke familie is. Overal zijn mensen, allemaal in zwart gekleed. Wij ook. Peter heeft op de markt een typisch toraja blouse gekocht en steelt de show met zijn blues brothers bril erbij .

Er staat een grote groep mannen in een cirkel te zingen, ze stappen af en toe een stapje opzij of naar voren en ze zwepen elkaar op om harder te zingen. Ze zingen ter verwelkoming van een groep gasten die inmiddels een plaatsje heeft gekregen in een tijdelijke ontvangstruimte waar ze koffie/ thee en een plekje cake krijgen...echt waar!

Hun giften liggen links en rechts in de schaduw te wachten...verscheidene varkens en een enkele waterbuffel. Naast de trap van de draagbaar liggen al 3 buffelkoppen, en vandaag is pas dag 1 van 5. We mogen ook plaatsnemen in een gastenverblijf en krijgen ook een kopje thee, keurig met een schoteltje. Een mandje met gedroogde banaantjes, een soort oliebolletjes met palmsuiker en hartige sliertjes van deeg. Maar, dan moet je wel iets terug geven: een slof sigaretten. Gelukkig weet Nicolaas welk merk het lekkerst is, en wij weten dat je dan het plastic tasje eromheen moet laten zitten als je het cadeautje overhandigt. Zo stoot je niemand voor het hoofd.

We blijven ongeveer 2 uurtjes en gaan door naar een ander ritueel.

De tau- tau poppen. Op de 5e dag van de begrafenis wordt iemand bijgezet in het familiegraf wat vroeger een gat in een rots was. Ter herinnering werd er een houten pop gemaakt die op een balkonnetje werd gezet. Nu wordt nog heel sporadisch een nieuwe pop bijgezet omdat ook hier manuren duur beginnen te worden. Het is wel een bijzonder gebruik.

Via een super klein weggetje rijden we langs rijstvelden en kleine dorpjes. Ik zie buffels en koereigers lekker met hun voeten in het water op het rijstveld staan. De uitzichten zijn prachtig maar vanuit een auto is het wel televisiekijken...

Nicolaas, onze gids, is een heel voorzichtige chauffeur. Iets te voorzichtig. Langzaam aan begrijpen we waarom. Hij is erg onzeker. Toetert om niks en kan niet met de koppeling omgaan. Af en toe denken we dat hij wel erg langs een randje rijdt tot een bochtje een keer iets te krap is. We zakken met het linker achterwiel naast het beton en komen met een crunch tot stilstand. Het wiel hangt in het luchtledige boven een greppeltje. Het blijkt ook nog het aangedreven wiel te zijn. Al snel komen vrouwen uit hun huisje kijken en mannen op brommertjes komen helpen. Met vereende krachten tillen we de auto uit de greppel. Geen schade zo te zien.

De volgende stop is een grot die als graf heeft gediend. Overal schedels en half vergane kisten. Kinderen spelen er gewoon tussen en vragen ons om geld en snoep.

Als laatste gaan we naar een boom waar de baby's in begraven worden als ze sterven voordat ze tandjes hebben. Ze werden in foetushouding in een ingehakt gat in de hoofdstam van de boom gezet, waarbij ze geloofden dat de baby kon drinken van de melk ( latex) van de boom

( lief he? )Het gat wordt afgesloten met een deurtje van het zwarte haar van een palmboom.

De boom staat in een gigantisch bamboebos en heeft bijna het loodje gelegd, nog 1 zijtak leeft. Gelukkig maar want het is een fijne bron van inkomsten voor het dorp.

Ik koop bij een dame met een tuin 30 vanillepeulen. Ze heeft ze uit eigen tuin. Ze laat me de plant zien en de verse peulen. Als ze vers zijn, ruiken ze nog maar niks. Bijzonder dat iemand heeft ontdekt dat ze droog heel erg lekker zijn. Ik mag zelf uitzoeken welke ik wil en zoek op mijn gemak de dikste en sappigste uit. Die hangen nu in een netje in ons houten hutje te drogen en iedere keer als je binnenkomt ruik je een zweempje vanille.

Het was een bijzondere dag vandaag, maar het is ons helemaal duidelijk geworden dat het zelf op de motor ontdekken toch wel het leukste is al zijn sommige dingen vrijwel onmogelijk zonder gids te vinden.

Vrijdag 28 augustus: vandaag een rustdag: pelan-pelan. Rustig aan, beetje boodschapjes, band laten plakken en lekker zitten lezen. Fruit gekocht op de markt en verder even niets.

O ja, voor ons een rustdag maar voor de schoolkinderen niet. Vanaf vanochtend vroeg zijn er de hele dag, tot 6 uur 's avonds optochten geweest. Het verkeer in het stadje liep helemaal vast door de eindeloze stoet met trommels, dans, stokken, vlaggen en acrobaten. de kinderen liepen wel meer dan 5 uur achter elkaar. misschien was er ergens pauze maar ze zagen er afgepeigerd uit op het eind. Ze werden gebracht en gehaald als vee in de laadbak van vrachtwagens. de optochten gaan 3 dagen achter elkaar door. Morgen zijn de high schools aan de beurt. Er zijn wel heel veel kinderen hier...